Ev almanın her geçen yıl zorlaştığı bu zamanda birçok ailenin araştırdığı konu olan kira öder gibi ev sahibi nasıl olunur, faizsiz ev kredisi veren şirketler, taksitle ev almak gibi sorularınız için detaylı araştırmamızı paylaşacağız. Mülk sahibi olmak birçok insanın hayalidir; ancak herkesin bu hayali gerçekleşmiyor. Özellikle ağzında gümüş kaşıkla doğmayanlar için, ev sahibi olmak uğraştırıcı ve zahmetli bir hal alıyor. Çünkü kısıtlı aile bütçenizden feragat etmeniz gerekiyor ki temel ihtiyaçların günbegün arttığını göz önüne alırsak, kesinti yapma fikri pek de hoşlanacağınız türden değil. Geliriniz sabit kalıyorsa, planlı bir satın alma işlemi yapmanız gerekir; aksi halde ödeme güçlüğüyle karşılaşacaksınız. Bu içeriğimizde kira öder gibi ev sahibi olmak için ne yapmalıyım, faizsiz ev kredisi ile konut satın almanın yolları nelerdir, sorularınıza detaylı bir şekilde cevap vererek taksitle ev sahibi olma imkanı sunan EMİNEVİM, BİREVİM, FUZULEV firmalarının avantajlarınıda inceleyeceğiz.
Başlangıçta kirada oturan birisinin, evi olana göre dezavantaja sahip olduğunu belirtmemiz gerekiyor. Bir ev satın alırken, hem onun borçlarını ödeyip hem de oturduğunuz evin kirasını ödemek bir hayli güçtür. Evi nereden satın alırsanız alın, teslim süresi ne kadar uzarsa o kadar zorlanacak, ödemeler birikecektir. Ev satın alımında, atadan kalma bir evde oturuyor olmanız veya birikmiş bir miktar paranızın olması koz olarak masaya konulabilir. Kira ödemediğiniz için satın alacağınız evin taksitlerini daha kolay ödeyecek; birikmişinizi de evin teslim süresini kısaltmada kullanabileceksiniz. Ev sahibi olmak isteyenler için bu kozların da öne sürülebileceği 3 farklı alternatif yönteme bir göz atalım.
Müteahhit Vasıtasıyla İnşaat Halindeyken Ev Almak
Henüz arsa halindeyken veya inşaat devam ederken müteahhitle anlaşıp evi satın alabilirsiniz. Bu yöntemde, başlangıç olarak bir peşinat öder, ev teslim edilene kadar da taksit halinde ödemeler yaparsınız. Ancak ev inşaatı bittiğinde geri kalan ödemelerin tamamı sizden istenecektir. Böylelikle azami 2 yıl içinde teslim edilecek evinizi vadeli bir şekilde ve daha ucuza teslim alırsınız. Çünkü başlangıçta müteahhidin sermayeye ihtiyacı olacağı için verdiğiniz peşinat onun işine yarayacaktır. İnşaat tamamen bittiğinde, siz tapunuzu alırsınız o da kalan ödemeyi alır ve bu iş biter. Ama inşaat bittiğinde o evi satın almaya kalkarsanız daha fazla para ödemek durumunda kalırsınız.
Kura Sistemiyle Ev Almak
Kuralı sistemin en meşhuru TOKİ’dir. Devlet eliyle vatandaşlara ev alma şansı tanıyan bu sistemde başvuru ücreti alınır ve kuraya tabi tutulur. Devlet katkısı olduğu için kura sonucunda ev çıkan kişilere uzun vadeli ve sabit bir ödeme planı sunulur. Bankadan 10 senelik bir kredi çekmektense TOKİ’nin vade seçeneği çok caziptir; çünkü bu denli uzun bir vadeye rağmen evin fiyatı değişmiyor. Ancak TOKİ’nin evleri standart, küçük ve genellikle şehir merkezlerinin çok uzağında oluyor. Bu sistemde istediğiniz evi değil; verilen evi alırsınız.
Bir diğer kura yöntemi de Birevim, Eminevim ve Fuzulev gibi özel firmalarda uygulanıyor. Bu firmaların çalışma prensibi geleneksel altın günü formatına benziyor. Beğendiğiniz evin tahmini tutarına göre para istiyorsunuz: Örneğin 200 bin TL olsun. Bu paraya göre size bir ödeme planı çıkarıyorlar; planda size en geç ne zaman para verileceği de bildiriliyor. 120 ay vadeli bir ödeme planında size en kötü ihtimal 60. ayda sıra gelir; bunu taahhüt eden kuruluşlar var. Eğer iyi bir peşinat verirseniz teslim sıranız öne alınır. Ek olarak, 6-10 ayda bir çekilen kurada adınız çıkarsa teslim sıranız daha da öne gelir. Kısaca sıra değişimi; peşinatınız ve şansınızla doğru orantılıdır. Bu sistemin artı ve eksi yönlerini sıralarsak:
Başlangıçta işlem ücreti ödüyorsunuz ve bu ücreti peşin ödemeniz kuraya katılım sağlamanız açısından önemli. Yaklaşık 15-25 bin TL civarında, tek seferlik, firmaya ödenen bir paydan bahsediyoruz.
Toplamda ödeyeceğiniz para: istediğiniz tutar + işlem ücreti olarak formüle dökülüyor. 2018 yılı için konuşursak; 200 bin lira için 18 bin lira işlem ücreti öderseniz, toplamda ödeyeceğiniz miktar 218 bin olacaktır ki bankadan kredi çekmekle kıyaslandığında bu sistem daha mantıklı duruyor.
Bankadan konut kredisi çekerseniz, ödeyeceğiniz meblağ yüksek olacaktır; ancak paranızı alır, istediğiniz ev için kullanır ve birkaç gün içinde evinizde oturabilirsiniz. Kura sisteminde ise paranın size ödenmesi için bir süre geçmesi gerekiyor; haliyle o sürede hem kira ödeyecek hem de aylık taksitlerinizi ödemeye devam edeceksiniz. Ayrıca sıra size geldiğinde almayı düşündüğünüz evin piyasa değeri artmış olacak.
Bankadan çektiğiniz kredinin tutarı sabit kalır, ancak kuralı sistemde sıranız size geldiğinde aylık ödeme tutarınız yaklaşık 2 kat artacaktır. Aslında ödenen taksit yine sizin toplam borcunuzdan eksilecek ama yıllık yüzde 6-8, ev satın aldıktan sonra da yaklaşık yüzde 50 oranında taksit tutarınız artacak; haliyle sonraki yıllardaki ödeme gücünüzü de hesaba katmanız gerekiyor.
Banka güvenilirdir; müteahhit veya Eminevim tarzı firmalar ise bu konuda bir tık geri planda kalıyor. Müteahhit evin teslim süresini geciktirebilir, inşaatta sorun olabilir; kuralı sistemlerde ise sıra size geldiğinde paranızı alamayabilirsiniz. Bu kısımda devreye noter ve yine banka giriyor ki müteahhitle noter huzurunda bir anlaşma yapmanız gerekiyor. Akıllara gelen Eminevim güvenilir mi sorusunun yanıtı da banka koridorlarında gizli. Eğer güvenmiyorsanız, firma size bankadan teminat veriyor; ancak teminat masraflarını siz karşılıyorsunuz. Yani, bankadan kredi almak istemeseniz bile güven için yine bankadan destek alıyorsunuz.
Eminevim, Birevim veya Fuzulev firmalarından para alıyorsunuz; yani size bir ev satmıyorlar. Evi siz seçeceğiniz için, sıra size gelene kadar konut fiyatındaki artışı göz önüne alıp, şu anki ederinden daha fazla para istemeniz gerekiyor. 50 bin de isteyebilirsiniz 500 bin de; bu beğendiğiniz evin fiyatıyla alakalı. Müteahhit veya Toki’den ev alırsanız, konut bitmeden neyi satın aldığınızı tam olarak betimleyemezsiniz. Proje, plan ve krokilere göre yatırım yaptığınızı bilmelisiniz. Taksitle ev imkanı firmalar ve ev kredisi veren bankalar İstanbul, Ankara, Antalya, Gaziantep, Bursa, İzmir gibi birçok büyük illerde bulunduğu gibi devlet destekli banka paketlerinde toki, emlak konut gibi projelerlede kira öder gibi ev sahibi olma imkanı bulunuyor.
Birikim Yaparak Ev Almak
Faizler gözünüzü korkutmuyorsa bankadan konut kredisi çekip ev almanız akıllıcadır; çünkü hemen evinize geçer oturursunuz: Kira derdiniz son bulmuş olur. Şayet faizsiz ev almak mümkün mü diye soranlardansanız ve teslim süresini kafanıza takmıyorsanız; müteahhit, Eminevim, TOKİ gibi sistemlere başvurmanız mantıklıdır; süreç sizi yorsa da sonunda ev sahibi olabilirsiniz. Son olarak, eğer ne faiz ödemek, ne de güvenilirliği bankaya göre düşük kalan diğer firmaları denemek ve onlara az-çok ödeme yapmak istemiyorsanız yastık altı yapmaktan başka şansınız yok.
Ev almak için illa ki birikim yapacaksınız. Bu birikimi kendi kasanızda mı yoksa kurumların kasasında mı yapacağınız sizin tercihiniz. Yastık altı yapacaklar için en güzel yatırım planı altın hesabıdır. Bankaların alış-satışta makas aralığı az olan bir tanesini seçin ve orada altın hesabı açın. Her ay, gram cinsinden altın alarak hesabınıza yatırın. 5-10 belki 15 yıl sonra, başlangıçta yatırdığınız paradan çok daha fazlasını alacaksınız. Bu süreçte ev fiyatları enflasyondan daha hızlı artacaktır ancak şanslıysanız altın fiyatı daha fazla artar. Bu yöntemde altın fiyatları aniden arttığında bozdurursunuz, tekrar düştüğünde alırsınız; haliyle gram altın miktarınız bir anda artabilir. Bankaya hiç bulaşmak istemezseniz, kuyumcudan altın satın alabilirsiniz; ancak gram altın almak yatırım için daha iyidir. Ayrıca kuyumculardaki makas aralığı daha geniş olabiliyor. Bankada küsurat bile hesaplanırken kuyumcular tutarda yuvarlama yapacaktır. Bu nedenle eminevim kredi hesaplama vb konulara dikkat etmelisiniz.
Konuyu toparlarsak; ata mirası bir eviniz, birikiminiz veya iyi bir geliriniz yoksa ev alırken sıkıntı çekeceğiniz aşikardır. Satın alma işlemlerinde de bankaya er ya da geç bulaşırsınız ki faizsiz ev alacağınızı iddia eden firmalar bile güveninizi sağlamak için bankadan teminat gösterebileceklerini söylüyorlar. Zaten Birevim güvenilir mi sorusuna verdikleri cevap da bu. Bu arada fuzulev adlı firmada ev kredisi veriyor. Ancak kendi bütçesi ve kendi başına yola çıkanlar için altın gibi bir yatırım aracını kullanmak, geleneksel olarak tecrübe edilmiş bir yöntemdir. Yine benzer bir yatırım olarak, araba alıp, sonra onu karlı satıp yenisini alma yöntemini de benimseyebilirsiniz. Birkaç yıl sonra arabanızın modeli yükselmiş olacaktır ki, hem araç kullanma lüksünüz olacak hem de bindiğiniz arabalar bir yatırım aracına dönüşecektir. Yeterli seviyeye gelince arabayı ev almak için kullanabilirsiniz. Bu süreçte ödeyeceğiniz vergi, kaza masrafları, kasko- sigorta, noter ücretleri gibi olası durumları da göz ardı etmemenizi tavsiye ederiz.
